Typ: szybowiec wyczynowy

Liczba wyprodukowanych egzemplarzy: 1

Konstruktorzy: Władysław Okarmus

Piloci oblatywacze: Adam Zientek

1. Szybowiec, który "udawał" inną klasę

Jantar Standard K powstał jako eksperyment. Konstruktorzy z Bielska chcieli sprawdzić, czy da się szybko i tanio stworzyć szybowiec klasy 15‑metrowej (z klapami), modyfikując popularnego Jantara Standard 2 (klasa standard, bez klap). W tym celu do kadłuba "Standarda" dołożono nowe skrzydła wyposażone w klapy i klapolotki.

2. Powstały tylko dwa egzemplarze

To prawdziwy biały kruk. Zbudowano jedynie dwa prototypy:

Pierwszy (nr rej. SP‑2583, oblatany w 1978 r.)
Drugi (nr rej. SP‑3171, zbudowany później we Wrocławiu, oblatany dopiero w 1982 r.)

3. "Nieudany" eksperyment

Konstrukcja okazała się ślepą uliczką. Szybowiec nie spełnił pokładanych w nim nadziei (miał wady w pilotażu i osiągach wynikające z adaptacji płata), dlatego zrezygnowano z produkcji seryjnej. Program został zamknięty, a prototyp odstawiono do kąta.

4. Drugie życie dzięki studentom (Najciekawsza historia!)

Nieużywany pierwszy prototyp (SP‑2583) został w 1981 roku przekazany studentom z Koła Naukowego Lotników przy Politechnice Warszawskiej. Studenci "naprawili" fabrykę – uznali, że mechanizm klap jest problematyczny, więc... go usunęli. Zmodyfikowali skrzydła tak, aby zlikwidować sterowanie klapami (zaszpachlowali szczeliny), przerabiając szybowiec z powrotem na wersję klasy Standard. W ten sposób unikalny prototyp stał się de facto zwykłym Jantarem Standard 2, ale z "egzotyczną" historią w papierach. Służył potem studentom do badań naukowych (m.in. testów polskiego wariometru elektrycznego).

5. Wersja z "Automatyczną Klapą"

Drugi prototyp (SP‑3171) posłużył do jeszcze odważniejszego eksperymentu. Został przebudowany na wersję oznaczoną jako SZD-49-1 Jantar Standard AK. Skrót "AK" oznaczał Automatyczną Klapę. Była to próba stworzenia systemu, w którym klapy zmieniałyby swoje położenie samoczynnie w zależności od obciążenia i prędkości, odciążając pilota.

6. Nowatorski napęd lotek

Mimo ogólnego niepowodzenia projektu, Jantar K miał w sobie innowację techniczną. Zastosowano w nim opatentowany napęd lotek, który był całkowicie ukryty w obrysie skrzydła (nie wystawały żadne owiewki popychaczy), co miało zmniejszyć opory aerodynamiczne.

7. Myląca nazwa

Nazwa "Jantar Standard K" jest pewnym oksymoronem (sprzecznością). Słowo "Standard" w nazwach szybowców (np. Jantar Standard 2) oznaczało w tamtych czasach brak klap (zgodnie z wymogami klasy Standard FAI). Litera "K" oznaczała "Klapy". Szybowiec nazywał się więc "Standard z Klapami", co w świetle przepisów sportowych wykluczało go z klasy Standard, do której nazwa nawiązywała.

Podsumowanie

SZD-49 to fascynujący przykład inżynierskiego "recyklingu" i poszukiwania nowych dróg, który ostatecznie bardziej przysłużył się nauce akademickiej niż zawodnikom na mistrzostwach.